Çfarë është vizita e paslindjes dhe pse është e rëndësishme?

Vizita e paslindjes është një kontroll mjekësore që e bëni pasi të keni lindur fëmijën tuaj, për të siguruar që jeni duke u rikuperuar mirë nga lindja.

Shkoni në vizitat tuaja të paslindjes, edhe nëse jeni mirë. Ato janë një pjesë e rëndësishme e kujdesit të përgjithshëm. Kujdesi pas lindjes është i rëndësishëm sepse nënat e reja janë në rrezik të përjetojnë komplikime të rënda serioze dhe nganjëherë kërcënuese për jetën gjatë ditëve dhe javëve pas lindjes. Shumë nena të reja kanë ose edhe vdesin nga problemet shëndetësore që mund të parandalohen duke marrë kujdesin pas lindjes.

Vizitat e paslindjes janë të rëndësishme për çdo nënë të re. Ato janë veçanërisht të rëndësishme për nënat që kanë përjetuar humbje, duke përfshirë:

• Abortin: Kjo ndodh kur foshnja vdes në barkun e nënës para javës së 20-të të shtatzënisë.
• Lindje të foshnjës së vdekur: Kjo ndodh kur foshnja vdes në mitër pas javës së 20-të të shtatzënisë.
• Vdekja neonatale: Kjo është kur një fëmijë vdes në 28 ditët e para të jetës.

Kur ndodhin këto gjëra, vizitat e paslindjes mund të ndihmojnë mjekun tuaj ose këshilltarin gjenetik të mësojnë më shumë për atë që ndodhi dhe të shohin nëse mund të jeni në rrezik për të njëjtën gjendje në një shtatzëni tjetër. Një këshilltar gjenetik është një person i cili është trajnuar për t’ju ndihmuar të kuptoni rreth gjeneve, defekteve të lindjes dhe gjendjeve të tjera mjekësore që zhvillohen në familje dhe se si ato mund të ndikojnë në shëndetin tuaj dhe shëndetin e fëmijës tuaj.

Çfarë ka ndryshuar në udhëzimet e kujdesit pas lindjes?

Kolegji Amerikan i Obstetërve dhe Gjinekologëve (i quajtur edhe ACOG) ka lëshuar udhëzime të reja duke bërë thirrje për ndryshime në përmirësimin e kujdesit pas lindjes për gratë. Në të kaluarën, ACOG rekomandoi që shumica e grave të kenë një kontroll 4 deri 6 javë pas lindjes. ACOG tani thotë se kujdesi pas lindjes duhet të jetë një proces i vazhdueshëm, dhe jo një kontroll i njëherëshëm. ACOG tani rekomandon që të gjitha gratë:

• Duhet të kenë kontakt me ofruesin e kujdesit shëndetësor/mjekun brenda 3 javëve pas lindjes.
• Duhet të marrin kujdes të vazhdueshëm mjekësor gjatë periudhës së pas lindjes, sipas nevojës.
• Duhet të kenë një kontroll të plotë postpartum jo më vonë se 12 javë pas lindjes.

Shumë nga shqetësimet dhe ndryshimet në trupin e grave në javët pas lindjes janë normale. Por, ndonjëherë ato janë shenja paralajmëruese ose simptoma të një problemi shëndetësor që ka nevojë për trajtim. Duke vizituar mjekun tuaj më herët dhe më shpesh kjo mund t’ju ndihmojë juve dhe mjekun tuaj të shënoni këto shenja dhe simptoma dhe të parandaloni probleme serioze mjekësore. Kujdesi juaj pas lindjes duhet të plotësojë nevojat tuaja personale në mënyrë që të merrni kujdesin dhe mbështetjen më të mirë mjekësore.

Cili është plani i vizitave të paslindjes?

Plani i vizitave të paslindjes është një plan që ju dhe mjeku juaj bëni së bashku. Kjo ju ndihmon të përgatiteni për kujdesin tuaj mjekësor pas lindjes. Mos prisni derisa të lindni foshnjën tuaj për të bërë planin. Bëni atë gjatë shtatzënisë në një nga kontrollet tuaja për kujdesin gjatë shtatzënisë.

Për të bërë planin tuaj, bisedoni me mjekun tuaj para se të lindni për:

• Informacionin kontaktues për ofruesin tuaj të kujdesit shëndetësor. Si mund të kontaktoni me ofruesin tuaj pasi fëmija juaj të lindë nëse jeni i shqetësuar apo keni pyetje?
• Vizitat e paslindjes. Bazuar në udhëzimet e reja, ACOG rekomandon kontaktimin e ofruesit tuaj shëndetësor brenda 3 javëve të lindjes dhe një kontroll të plotë brenda 12 javëve të lindjes. Bisedoni me ofruesin tuaj për të siguruar që kjo kohë është e drejtë për ju.
• Planifikimi familjar. Një plan jetësor riprodhues ju ndihmon të mendoni nëse dhe kur doni të keni më shumë fëmijë. Për shumicën e grave, është më mirë të presësh së paku 18 muaj (1 ½ vite) midis lindjeve dhe shtatzënisë. Shumë pak kohë midis shtatzënive rrit rrezikun e lindjes së parakohshme (para 37 javëve të shtatzënisë). Bisedoni me ofruesin tuaj shëndetësor për kontrollin e lindjeve kështu që ju të mos mbeteni shtatzënë përsëri shumë shpejt. Pyesni ofruesin tuaj para se të lindni për marrjen e një pajisje intrauterine (të quajtur edhe IUD) ose implant menjëherë pasi të keni foshnjën tuaj. IUD dhe implantet janë llojet më efektive të kontrollit të lindjes.

Gjendja shëndetësore ose komplikimet e shtatzënisë që kanë nevojë për trajtim pasi të keni foshnjën tuaj. Mjeku juaj mund të ju ndihmojë të menaxhoni këto probleme. Ju mund të keni nevojë për kontrolla shtesë pas lindjes për t’u siguruar që jeni të shëndetshëm. Mjeku juaj mund të dëshirojë t’ju referojë ofruesve të tjerë që specializohen në trajtimin e kushteve apo problemeve të caktuara.

Ushqyerja e fëmijës tuaj. A planifikoni të ushqeni fëmijën me gji ose ta ushqeni me qumësht formulë? Nëse planifikoni të jepni gji dhe të ktheheni në punë pas lindjes së fëmijës tuaj, cili është plani juaj për të ushqyerit? Mjeku juaj mund të ju ndihmojë të gjeni një konsulent për gjidhënie për të ndihmuar me dhënien e gjirit.

Ndryshimet e zakonshme fizike dhe emocionale pas shtatzënisë. Çfarë mund të presësh pas lindjes? Çfarë është normale dhe si e dini kur diçka është më serioze? Cilat janë shenjat dhe simptomat e problemeve serioze shëndetësore për të kërkuar pas lindjes?

Depresioni pas lindjes (i quajtur edhe DPL) dhe problemet e tjera të shëndetit mendor pas shtatzënisë. Depresioni i pas lindjes është një lloj depresioni që disa gra e përjetojnë pas lindjes së foshnjës. Është ndjenjë e fortë e trishtimit, ankthit (shqetësimit) dhe lodhjes që zgjat për një kohë të gjatë pas lindjes. DPL është një gjendje mjekësore që ka nevojë për trajtim. Bisedoni me mjekun tuaj për të mësuar rreth shenjave dhe simptomave të DPL-së.

Çfarë ndodh në një vizitë pas lindjes? Gjatë vizitës tuaj të pas lindjes, mjeku juaj ju siguron që ju po shëroheni mirë pas lindjes dhe po përshtateni në jetë si nënë. Ja se çfarë duhet të presim:

• Mjeku juaj do të kontrollojë tensionin tuaj të gjakut, peshën, gjinjtë dhe barkun. Nëse keni lindur me operacion cezarian (i quajtur edhe prerja cezariane), mjeku juaj mund të dëshirojë të ju shohë rreth 2 javë pas lindjes, në mënyrë që ai të mund të kontrollojë plagën. Prerja cezariane është operacioni në të cilin fëmija juaj lind nëpërmjet një prerjeje që mjeku juaj e bën në bark dhe në mitër. Pjesa më e madhe e lindjeve me operacion shërohen pa asnjë problem, por ato rrezikohen të infektohen.
• Ju do të kontrolloni pelvikun. Mjeku juaj do të kontrollojë vaginën tuaj (kanalin e lindjes), mitrën dhe qafën e mitrës. Qafa e mitrës është hapja e mitrës që gjendet në krye të vaginës. Nëse keni pasur epiziotomi gjatë lindjes, atëherë ju do të kontrolloheni nga ana e mjekut për të parë se a është shëruar. Një epiziotomi është një prerje e bërë në hapjen e vaginës për të ndihmuar fëmijën të dalë jashtë. Pas vizitës mjeku juaj mund të ju tregojë se kur është e sigurt të filloni përsëri me jetën seksuale.
• Ju do të kontrolloheni për çdo problem shëndetësore, si diabeti dhe presioni i lartë i gjakut, që keni pasur gjatë shtatzënisë. Për shembull, nëse keni diabet gestacional, mjeku juaj mund t’ju bëjë një test të glukozës në gjak për të kontrolluar nivelin e sheqerit në gjak. Diabeti gestacional është një lloj diabeti që disa gra e fitojnë gjatë shtatzënisë. Nëse jeni duke ushqyer me gji, kërkoni nga mjeku juaj që të siguroheni që çdo ilaç që merrni është i sigurt për fëmijën tuaj. Ju mund të keni nevojë të ndaloni marrjen e një ilaçi ose të kaloni në një që është më i sigurt gjatë ushqyerjes me gji. Mos e ndaloni marrjen e ndonjë ilaçi pa biseduar me mjekun tuaj.
• Mjeku ju siguron që vaksinat tuaja janë të përditësuara, duke përfshirë vaksinimet për gripin.

Kontrolli i lindjes. Nëse nuk keni folur për kontrollin e lindjes me mjekun tuaj para lindjes së foshnjës tuaj, flisni për atë në vizitën e pas lindjes. Bisedoni rreth opsioneve të kontrollit të lindjes dhe se si përshtaten me planet tuaja për të pasur më shumë fëmijë. Pyesni për përdorimin e një IUD (pessari/spirale) ose implant për të ju ndihmuar që të mos mbeteni shtatzënë shpejt.

Problemet që keni pasur gjatë shtatzënisë dhe lindjes që mund të ndikojnë shëndetin tuaj pas shtatzënisë. Tani është koha për të folur për mënyrën se si mund të parandaloni problemet në shtatzëninë e ardhshme, edhe nëse nuk jeni duke menduar për të pasur një fëmijë tjetër tani.

Për shembull, nëse keni lindur parakohe, jeni në rrezik më të madh të lindjes së parakohshme në një shtatzëni tjetër. Bisedoni me mjekun tuaj për atë që mund të bëni për të zvogëluar rrezikun e lindjes së parakohshme dhe komplikimeve të tjera në shtatzëninë tuaj të ardhshme.

Edhe nëse nuk planifikoni të keni më shumë fëmijë, pyesni mjekun nëse ndonjë problem që keni pasur gjatë shtatzënisë mund të ndikojë në shëndetin tuaj në të ardhmen. Për shembull, nëse keni lindur para kohe, keni diabet gestacional, hipertension gestacional (presion i lartë i gjakut) ose një gjendje e quajtur preklampsi, mund të jeni në rrezik të sëmundjes kardiovaskulare (të quajtur edhe sëmundje të zemrës) më vonë në jetë. Sëmundja e zemrës ndikon në zemrën dhe enët e gjakut dhe mund të çojë në probleme serioze, si sulmi në zemër apo goditje në tru. Është gjithashtu një shkak kryesor i vdekjes të lidhur me shtatzëninë.

Ndjenja për të qenë një nënë e re. Është në rregull t’i tregosh mjekut se si ndihesh. Është normale të ndiheni të lodhur dhe të përjumur në javët e para pas lindjes. Ju mund të keni pyetje rreth dhënies së gjirit dhe kujdesit për fëmijën tuaj. Tregoni mjekut nëse keni ndjenja trishtimi ose shqetësimi që zgjat për një kohë të gjatë. Nëse keni depresion pas lindjes, mund ta bëni të vështirë që të kujdeseni për veten dhe fëmijën tuaj. Është një gjendje mjekësore që ka nevojë për trajtim për të bërë më mirë.

Çfarë është një ekip i kujdesit pas lindjes? Ju mund të keni nevojë për kujdesin e paslindjes nga mjek të lëmive të ndryshme përveç mjekut tuaj. Për shembull, nëse keni gjendje kronike shëndetësore, mund të ju duhet të vizitoni mjekë të tjerë pas shtatzënisë për të trajtuar këtë gjendje.

Një gjendje kronike shëndetësore është ajo që zgjat për një kohë të gjatë ose që ndodh përsëri dhe përsëri gjatë një periudhe të gjatë kohore. Problemet shëndetësore kronike përfshijnë:

• Tensioni i lartë i gjakut. Presioni i gjakut është forca e gjakut që shtyn kundër mureve të arterieve tuaja. Arteriet janë enët e gjakut që bartin gjakun nga zemra në pjesë të tjera të trupit. Nëse presioni në arteriet tuaja bëhet shumë i lartë, ju keni tension të lartë (i quajtur edhe hipertension). Tensioni i lartë i gjakut mund të sjellë stres shtesë në zemrën dhe në veshkat.
• Obeziteti. Nëse jeni i trashë, ju keni një sasi të tepërt të yndyrës trupore dhe indeksi i masës trupore (i quajtur edhe BMI) është 30.0 ose më i lartë përpara shtatzënisë. BMI është një masë e yndyrës trupore bazuar në lartësinë dhe peshën tuaj. Për të gjetur BMI tuaj, klikoni në www.cdc.gov/bmi.
• Diabeti. Ky është një gjendje mjekësore në të cilën trupi juaj ka shumë sheqer (të quajtur glukozë) në gjakun tuaj. Diabeti i quajtur Preexisting (i quajtur lloji i 1 ose diabeti i tipit 2) do të thotë që keni pasur diabet para se të keni mbetur shtatzënë. Diabeti mund të dëmtojë organet në trupin tuaj, duke përfshirë enët e gjakut, nervat, sytë dhe veshkat.
• Tiroidet. Gjëndë e lokalizuar në qafë, që prodhon hormonet dhe që ndihmojnë trupin tuaj të ruaj dhe përdor energji nga ushqimi. Nëse kjo gjëndë prodhon më shumë ose më pak nga këto hormone, mund të keni probleme shëndetësore.
• Sëmundja e veshkave. Veshkët filtrojnë gjakun, duke hequr mbeturinat dhe ujin e tepërt nga trupi. Ato gjithashtu mbajnë kimikatet e trupit tuaj të ekuilibruar, ndihmojnë në kontrollin e presionit të gjakut dhe lirojnë hormone. Nëse keni sëmundje kronike të veshkave (e quajtur edhe CKD), veshkat tuaja janë dëmtuar dhe nuk mund të filtrojnë gjakun siç duhet. Sëmundja e veshkave e patrajtuar mund të çojë në dështimin e veshkave.
• Luhatje të humorit. Një çrregullim humori është një gjendje e shëndetit mendor që ndikon në emocionet tuaja. Depresioni (i quajtur edhe depresion i madh ose depresioni klinik) është një shembull i një çrregullimi të humorit. Depresioni shkakton ndjenja trishtimi dhe humbje të interesit për gjërat që ju pëlqen të bëni. Mund të ndikojë në mënyrën se si ndiheni, mendoni dhe veproni dhe mund të ndikoj në jetën tuaj të përditshme. Është një gjendje mjekësore që ka nevojë për trajtim për të bërë më mirë.

Personat e përfshirë në vizitat shtëpiake. Kjo është një infermiere, mami, punonjës social ose profesionist tjetër i trajnuar i cili bën vizita të rregullta në shtëpinë tuaj për të ndihmuar ju dhe fëmijën tuaj. Vizitorët në shtëpi mund të ju ndihmojnë të mësoni se si të kujdeseni për fëmijën tuaj dhe të kuptoni momentet zhvillimore të fëmijës tuaj. Një infermiere e vizitave shtëpika gjithashtu mund të ju ndihmojë të lidheni me burimet dhe shërbimet e komunitetit.

• Share:
• Facebook
• Twitter