Shumë gra kanë ndryshime të disponimit pas lindjes, mirëpo depresioni i pas-lindjes është më serioz.

Ndryshimi i disponimit pas lindjes (Baby Blues):

Ndryshimet hormonale, dhimbja nga lindja, mungesa e gjumit dhe të bërit nënë mund t’ju shkaktojnë gjendje më të luhatshme emocionale. Ju mund të jeni e lumtur në të shumtën e kohës, mirëpo ndonjëherë ju shumë lehtë mund të nervozoheni dhe të qani, të ndiheni e mërzitur apo e hutuar. Rreth 80% e nënave për herë të parë vuajnë nga kjo gjendje. Kjo gjendje fillon tre deri në pesë ditë pas lindjes dhe zgjatë për disa javë. Edhe pse kjo është gjendje mjaft e vështirë emocionale, ju nuk do të keni ndonjë problem fizik. Kjo gjendje zbutet dhe largohet me kalimin e kohës. Nëse kjo gjendje nuk kalon dhe ju keni përshtypjen që po bëheni më keq, është e mundur që ju vuani nga depresioni i pas-lindjes dhe keni nevojë për ndihmë.

Depresioni pas-lindje:

Depresioni i pas-lindjes është më i zakontë se sa e mendoni. Rreth 1 në 7 nëna të reja vuajnë nga kjo dukuri. Ky lloj depresioni shpesh fillon rreth 1-7 javë pas lindjes mirëpo mund të ndodh në çdo kohë gjatë vitit të parë. Simptomat mund të ndryshojnë mirëpo ato përfshijnë:

  • Ndjenja të zemërimit dhe nervozës.
  • Mungesë të interesit ndaj foshnjës.
  • Çrregullim të apetitit dhe gjumit.
  • Mërzi dhe vajtim.
  • Ndjenjë të fajësisë, turpit apo të qenit e pashpresë.
  • Humbje të interesit, kënaqësisë dhe gëzimit për gjëra që dikur ju pëlqenin.
  • Mendime të mundshme për ta lënduar veten apo foshnjën.

Mos u brengosni, depresioni i pas-lindjes është i përkohshëm dhe i trajtueshëm. Nëse mendoni që po vuani nga kjo dukuri, kuptojeni që nuk është faji juaj, dhe ka gjëra që mund t’ju ndihmojnë ta tejkaloni dhe të shëroheni. Nëse mendoni që vuani nga depresioni i pas-lindjes, kontaktoni mjekun tuaj apo kontrollohuni në Qendrën tuaj më të afërt Beba-ks për t’u kontrolluar nga një specialist.

Janë tri gjëra që mund t’i bëni vetë për t’u ndjerë më mirë:

  1. Qëndroni e shëndetshme dhe në formë:
    • Bëni çdo ditë ndonjë aktivitet. Dilni për shëtitje apo merruni me fitnes.
    • Hani ushqime të shëndetshme si fruta, perime, bukë nga drithëra të papërpunuara dhe mish pa dhjamë. Mundohuni të kufizoni ushqimet e njelmëta apo të ëmbla (edhe pse këto do t’i dëshironi më së shumti).
    • Pushoni sa më shumë që mundeni. Provoni të flini kur foshnja juaj fle.
    • Mos pini alkool. Alkooli është depresiv, që do të thotë që do të ulë funksionin e trupit tuaj dhe do t’ju bëjë të ndiheni edhe më keq.
    • Mos merrni droga të ndryshme. Këto do të ndikojnë në funksionimin e trupit tuaj dhe mund të shkaktojnë probleme me medikamentet që mund të jeni duke përdorur për depresionin e pas-lindjës.
    • Bëni çdo ditë ndonjë aktivitet. Dilni për shëtitje apo merruni me fitnes.
    • Hani ushqime të shëndetshme si fruta, perime, bukë nga drithëra të papërpunuara dhe mish pa dhjamë. Mundohuni të kufizoni ushqimet e njelmëta apo të ëmbla (edhe pse këto do t’i dëshironi më së shumti).
    • Pushoni sa më shumë që mundeni. Provoni të flini kur foshnja juaj fle.
    • Mos pini alkool. Alkooli është depresiv, që do të thotë që do të ulë funksionin e trupit tuaj dhe do t’ju bëjë të ndiheni edhe më keq.
    • Mos merrni droga të ndryshme. Këto do të ndikojnë në funksionimin e trupit tuaj dhe mund të shkaktojnë probleme me medikamentet që mund të jeni duke përdorur për depresionin e pas-lindjës.
  2. Kërkoni dhe pranoni ndihmë:
    • Mbani kontakt me njerëzit që i keni për zemër dhe që brengosen për ju. Tregoni partnerit, familjes dhe shoqërisë suaj se si ndiheni.
    • Ndani pak kohë për vetën tuaj. Kërkoni nga dikush që i besoni që të kujdeset për foshnjën tuaj ashtu që të mund të dilni nga shtëpia. Vizitoni ndonjë shok/shoqe apo bëni diçka që ju pëlqen. Planifikoni të kaloni pak kohë vetëm me partnerin tuaj.
    • Lejoni të tjerët t’ju ndihmojnë rreth shtëpisë. Kërkoni nga shoqëria apo familjarët të kujdesen për foshnjën, t’ju ndihmojnë me punët e shtëpisë apo bëjnë blerjen e gjërave të nevojshme për shtëpi. Mos keni frikë t’iu tregoni atyre për çka keni nevojë.
    • Bëhuni pjesë e një grupi për mbështetje online. Ju mund të merrni më shumë informacione dhe të flisni me ekspertë në Mbështetja Ndërkombëtare për Pas-lindje (Postpartum Support International) dhe Përparimi pas lindjes (Postpartum Progress) (që të dyja vetëm në gjuhën angleze).
  3. Zvogëloni stresin:
    • Bëni gjërat që ju pëlqenin t’i bënit para shtatzënisë suaj. Dëgjoni muzikë, lexoni një libër të mirë apo regjistroni ndonjë kurs.
    • Bëni gjërat që ju bënin të ndiheni më mirë për veten tuaj para shtatzënisë.
    • Mundohuni të mos bëni ndryshime të mëdha në jetën tuaj pikërisht pas lindjes së foshnjës. Këto përfshijnë ndërrimin e vendbanimit ose ndryshimin e punës. Ndryshimet e mëdha shkaktojnë stres për të cilin ju nuk keni nevojë.
    • Flisni me punëdhënësin tuaj për t’u rikthyer në punë. Ju ndoshta do të mund të punoni nga shtëpia apo të punoni me orar të shkurtë në fillim.

Nëse këto ju ndihmojnë, shumë mirë! Vazhdoni t’i bëni pasi që nëse i ndalni, simptomat mund t’ju kthehen. Nëse këto gjëra nuk kanë përmirësuar simptomat tuaja brenda dy jave, ju duhet domosdoshmërisht të vizitoni një mjek apo të kontrolloheni në Qendrën tuaj më të afërt Beba-ks për t’u kontrolluar nga një specialist. Ju mund të keni nevojë për ndonjë terapi shtesë, duke përfshirë anti-depresiv me recetë të mjekut. Është shumë e rëndësishme të merrni seriozisht depresionin e pas lindjes pasi që mund t’ju vështirësojë kujdesin ndaj foshnjës si dhe do të bëhet edhe më keq nëse lihet pa u trajtuar. Nëse keni mendime për të lënduar foshnjën apo veten, vizitoni menjëherë një mjek.

Si do të trajtojë mjeku depresionin e pas lindjes? Mjeku së pari do të ju bëjë disa pyetje për të përcaktuar nëse vuani nga ky depresion. Ai mund t’ju bëjë teste për të parë nëse keni ndonjë problem shëndetësor që mund të shpie në depresion të pas lindjes. Për shembull, ai mund të kontrollojë hormonet tiroide pasi që niveli i ulët i tyre mund të shkaktojë depresionin e pas lindjes. Sa më herët që e vizitoni mjekun, aq më mirë. Ju do të mund të filloni trajtimin, që t’ju bëjë të ndiheni më mirë, dhe t’ju mundësojë të kujdeseni si duhet për veten dhe foshnjën tuaj. Trajtimet që mund t’ju sugjerohen nga mjeku janë:

  • Seancat këshilluese, që poashtu quhen terapi. Kjo terapi bëhet kur ju flisni për ndjenjat dhe shqetësimet me ekspert të shëndetit mendor. Ata do t’ju ndihmojnë të kuptoni ndjenjat tuaja, të zgjidhni problemet dhe t’i përballoni sfidat e përditshme.
  • Ilaçet: Depresioni i pas-lindjes shpesh trajtohet me ilaçe, duke përfshirë 1) Anti-depresiv – disa kanë efekte anësore dhe mund të mos jenë të sigurtë nëse e ushqeni foshnjën me qumësht gjiri, prandaj flisni me mjekun për të vendosur nëse është e duhura për ju. 2) Estrogjen – ky hormon luan një rol të rëndësishëm në ciklin tuaj menstrual dhe shtatzëni, mirëpo konsultohuni me mjekun nëse e ushqeni foshnjën me qumësht gjiri.
Category: Foshnja dhe nëna